Pandemi döneminde gerçekleştirdikleri "Burdayız " webinarlarının içeriğini ve amacını aktaran Esas Gayrimenkul CAMO’su Nevzat Yavan, Covid -19 öncesi döneme dönüş için  2021'in ilk çeyreğini öngördüklerini dile getirdi. Normalleşme süreci özelinde ki planlamaları, beklentileri  ve  yeni yatırımlarından söz eden Nevzat Yavan, bu konulara dair  merak edilen tüm soruları  Perakende.org okuyucuları için cevapladı. 

Öncelikle bize Esas Gayrimenkul’den bahseder misiniz?

Türkiye’nin önde gelen gayrimenkul yatırım firmalarından biri olmanın verdiği güç ve tecrübeyle uzun vadede değer yaratan projeler geliştiriyor ve yönetiyoruz. Yurtiçi ve yurtdışında toplamda 3 milyar Euro yatırımla, 945 bin metrekare kiralanabilir alanda, çevre dostu olan ofis, konut, alışveriş merkezi ve otel projelerine imza attık. Yurt dışında Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, İngiltere, İskoçya, Almanya, Hollanda, Belçika ve İspanya olmak üzere toplamda 8 ülkede projelerimiz bulunuyor. Türkiye genelinde 7 alışveriş merkezi, 3 ofis binası ve 1 konut ve 1 otel  projesini hayata geçirdik. Yönetimini üstlendiğimiz 3 alışveriş merkeziyle beraber toplamda 63 projeyle alışveriş merkezi, otel  ve ofis binalarına yatırımlarımızı sürdürüyoruz.

Pandemi döneminde “Burdayız” isimli webinarlar gerçekleştirdiniz. Bu süreci biraz detaylandırabilir misiniz?

Covid-19 sonrası geri dönüş senaryolarımızı sektör paydaşlarımız ile birlikte hazırlamak, yeni normale birlikte hazırlanmak,  bizim için bu dönemin önceliklerinden idi. Bu nedenle de ‘Burdayız’ webinar serimizi hayata geçirdik. Sektör paydaşlarına Covid-19 sonrası dönem için yön veren ve rehberlik yapan webinar oturumlarının ilkinde, ülkemizde tüketicinin perakendeye ve alışveriş merkezlerine bakışını yansıtan içgörü araştırmasını ele aldık. İkinci oturumda ise birçok alanda gittikçe daha çok önem kazanan dijital dönüşüm konusunu işledik. Sahibi olduğu ve yönetimini üstlendiği alışveriş merkezleriyle sektörün önemli oyuncuları arasında yer alan bir gayrimenkul geliştirme firması olarak, katma değer yaratma amacıyla hayata geçirdiğimiz ‘Burdayız’ webinar serimize önümüzdeki günlerde yeni oturumlar ve farklı konularla devam edeceğiz.

Normalleşme sürecinde ziyaretçi sayılarının düşük olduğu söyleniyor, siz de durum nasıl?

Esas Gayrimenkul olarak AVM’lerimizi beklediğimiz düzeyde ziyaretçiyle açtık. Özellikle Anadolu’da AVM’ler çok önemli sosyalleşme noktaları ve önemli işlev üstleniyorlar. Anadolu’daki şehirlerde hızlı geri dönüşler yaşanıyor. Şu an geri dönüş rakamlarının oldukça iyi oranlarda olduğunu belirtebiliriz. Gördüğümüz talepten memnunuz. Alınan önlemler ne kadar iyi ifade edilirse normalleşme süreci de o kadar hızlı olacaktır. Bu yazı bir geçiş dönemi olarak görüyoruz. Yılın son çeyreğinde ziyaretçi oranlarında yükseliş beklemekle birlikte COVID-19 öncesi döneme dönüş için 2021’in ilk çeyreğini öngörüyoruz.

Pazarlama’da ne gibi çalışmalar ile tüketiciyi AVM’lerinize çekmeyi düşünüyorsunuz?

Covid-19 sonrasında tüm sektörler gibi perakende sektörü de yeni bir döneme girecek. Eskiye göre daha dikkatli, daha talepkâr, ne istediğini bilen bir tüketici profiliyle karşı karşıyayız. Yeni dönemde müşterileriyle empati yapabilen markalar için pek çok avantajın ve fırsatın olduğunu söyleyebiliriz. Biz de değişen alışkanlık ve beklentiler ışığında farklı kampanyalar düzenleyerek alışveriş merkezlerimizde ziyaretçilerimizle buluşuyoruz. AVM’lerimizi sadece alışveriş odaklı tasarlamıyoruz. Yeni nesil alışveriş ve yaşam merkezlerimizin sunduğu sinema, tiyatro, gösteri merkezi, yeme-içme alanları gibi noktalar, ziyaretçi trafiğini sürekli üst seviyede tutuyor. Bugünün değil, geleceğin projelerini yaratma hedefi ile hareket ediyoruz. Farklı beğeni ve ihtiyaçlara cevap veren alışveriş merkezlerimizle ziyaretçilerimize her alanda farklı bir tecrübe yaşatıyoruz. Oyun severlere eğlenceli aktiviteler deneyimleme şansı sunan alanların yanı sıra, e-sporcuların kullandığı güncel donanım ve ekipmanlarla, konforlu bir ortamda oyun oynamak isteyen herkesin buluşma noktası e-spor arena gibi konseptlerle yer aldığımız bölgenin yaşam ve kültür merkezi olarak öne çıkıyoruz. Peyzaj alanlarımızla ferah bir ortamda paylaşılabilir deneyimler sunuyoruz. Konuklarımıza ulusal anlamda ün yapmış restoran zincirleri ile gastronomi şöleni yaşatıyoruz. Pek çok ilki, yer aldığımız şehirlerin halkıyla buluşturuyoruz. Artık biliyoruz ki deneyim ürünün önünde. O yüzden biz alışveriş merkezlerimizde sadece satın almanın bir yolculuk olmadığını biliyor ve buna çeşitli deneyim unsurları ekliyoruz.  2019 sonunda açılışını yaptığımız 01 Burda, buna iyi bir örnek olarak gösterilebilir. Covid-19 sonrası dönemde, tüketicinin fiziksel alanlarda bulunma arzusu, ürün çeşitliliğinden çok yaratılacak anlarla tetiklenebilir.

Bu zorlayıcı süreç de, kiracılarınıza nasıl destek oldunuz? Ve bundan sonraki süreç ne şekilde ilerleyecek?

Pandemi süreci her sektör gibi perakende sektörünü de etkiledi. Bu dönemde AVM ziyaretçilerimizin, iş ortaklarımızın ve ekip arkadaşlarımızın sağlığına öncelik verdik. Bu kapsamda yetkili mercilerin yönlendirmeleri doğrultusunda gerekli tüm adımları attık. Pandemi dönemi içerisinde kiracılarımızı destekleyici çalışmalar yaptık. Kiranın yanı sıra, Nisan ve Mayıs aylarında, iş ortaklarından işletme gideri almayacağını belirten ilk firmalardan biri olduk. İş ortaklarımızdan, 20 Mart’tan başlayarak Mayıs ayı sonuna kadar olan dönem için de kira almadık. Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarını kapsayan 3 aylık dönem için sabit kira uygulaması yerine, mevcut kira sözleşmelerinde yer alan ciro oranları üzerinden ciro kirası uyguluyoruz. Aynı zamanda Mart ayı öncesi borçları ile ilgili vadelendirme yapacağımızı, ileri vadeye erteleyeceğimizi de iş ortaklarımıza belirttik. Güçlü bir geri dönüş için açılış tarihini birlikte planladık. Tüm sektörler için zor olan bu süreçte iş ortaklarımızı dinliyor, empati yapıyoruz.

”Yeni Normal” de tüketicilerin beklentileri ve eğilimleri değişti, bu değişen beklentileri nasıl karşılamayı planlıyorsunuz?

Çok hızlı ve büyük bir değişim süreci söz konusu. Marka büyüklüğü artık tüketici güveni için yeterli değil. Tüketici daha fazlasını istiyor. ‘Nerde, nasıl, kim tarafından üretildi’ sorularını soruyor. Bu nedenle şeffaflık büyük önem taşıyor. Yerelden alışveriş yapmak gün geçtikçe önem kazanırken, biz de alışveriş merkezlerimizde yer alan markalarımızın kendilerini zincirlerinin bir halkası olarak değil, bulundukları bölgenin lokal esnafı  gibi hareket etmeleri konusunda motive ediyoruz.

Dijital dönüşüm o kadar hızlı ilerliyor ki bizler de pazarlama stratejilerimizi, iş yapış şekillerimizi ve iş süreçlerimizi bu değişimlere ve yeni teknolojilere göre sürekli yeniliyoruz. Yeni perakende konseptleri, AVM’leri yeni alışveriş alışkanlıklarına uyacak şekilde hareket etmeye yönlendiriyor. Yeni teknolojiler, alışveriş merkezlerine müşterilerine kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimleri sunarak yanıt vermelerini sağlıyor. Esas Gayrimenkul olarak süreçle uyumlu hareket ettiğimizi belirtebiliriz.

E-ticaretin hayatımıza girmesi ile başlayan dijitalleşmeye, geleneksel perakende ve alışveriş merkezlerinin adapte olması gerektiğini söylerken, Covid-19 ile bu süreç çok hızlandı.  Covid-19 bir bakıma yarını öne çekti. Dijital dönüşümün herkesin ajandasında olması gerektiğini bir kez daha hatırlattı. Esas Gayrimenkul olarak 2019’un ilk çeyreğinden itibaren, yani Covid-19 sürecinin çok öncesinde dijital dönüşüm sürecini başlattık. Değişen tüketici alışkanlıklarının farkındayız. Dijital dönüşüm sürecimizi kendi içimizde sürekli geliştiriyoruz. Uzun soluklu bir çalışmamız var. Alışveriş merkezlerimizdeki iş ortaklarımızla beraber, her iki tarafın ortak faydası adına çalışmalar gerçekleştireceğiz. Yalnız varlık yönetimi sağlamak için değil, perakende alanında iş ortaklarımıza katkı sağlayacak bir platform haline gelme vizyonuyla hareket ediyoruz. Tüm yatırımlarımızı insan kaynakları ve teknoloji odaklı gerçekleştiriyoruz.

Bu yıl Esas Gayrimenkul’den yeni yatırımlar görecek miyiz?

AVM yönetimi alanında yatırımlarımızı sürdürüyoruz. Yönetimini üstlendiğimiz MalatyaPark ve Gaziantep Sanko Park AVM’ye ek olarak Konya Kentplaza AVM ile de iş birliğimizi başlattık. Sektörün önde gelen gayrimenkul geliştirme firmalarından biri olarak, Kentplaza AVM’nin kiralama ve yönetim başta olmak üzere bundan sonraki tüm süreçlerine sahip olduğumuz deneyim ve tecrübeyle rehberlik edeceğiz. 2012 yılında kapılarını açan, toplam 40.000 metrekare kiralanabilir alanda hizmet veren Kentplaza AVM, Konya’nın sosyal yaşamında önemli bir yere sahip. Esas Gayrimenkul olarak, önümüzdeki dönemde yeni iş birlikleriyle AVM yönetimi alanında faaliyetlerimize devam edeceğiz.

Her alanda olduğu gibi perakende ve ticari gayrimenkul sektörlerinde de çok farklı bir dönemden geçiyoruz. Alışveriş merkezlerimizin sürekli gelişimine yardımcı olacak ve rekabetçi avantajlar yaratacak, dijitalle desteklenmiş en iyi müşteri deneyimini sunmak için çalışmalar yapıyoruz. Teknolojik uygulamaların hem müşterilerimizin hem de çalışanlarımızın hayatını kolaylaştırması ve işlerimizin gelişimine yardımcı olması için yapılacak çalışmalar, en öncelikli konumuz. Bugün ana alışveriş kitlesi Y kuşağı, hem online hem offline alışkanlıkları olan bir kitle. Biz Esas Gayrimenkul olarak geleneksel pazarlamamızı güçlü kılıp yeni dijital sisteme entegre olma kapsamında çalışmalarımızı aralıksız sürdürüyoruz. Ayrıca dünyada yaşanan hızlı değişimi ve pandemi sonrası oluşacak yeni gerçeklikleri anlamak, bunları yorumlayıp işlerimize ve projelerimize uyarlamak için çalışacağız. Bununla birlikte hem mevcut iş alanlarımızda, hem de farklı gayrimenkul alanlarında Türkiye’de ve dünyada oluşabilecek fırsatları değerlendirmek adına yeni yatırımları kovalayacağız.

Eklemek istedikleriniz?

Topluma fayda sağlayacak projelerle adımızdan sıklıkla söz ettiriyoruz. Pandemi ile mücadeleye katkı sunma amacıyla, alışveriş merkezlerimizin hizmet verdiği şehirlerde Sağlık İl Müdürlükleri ile ortak çalışma yaparak maske ve tulum bağışında bulunuyoruz. Sokak hayvanları için, faaliyet gösterdiğimiz şehirlerde belediyeler ile işbirliği içerisinde hareket ederek, mama istasyonları kuruyor ve hayvanlar için mama temin ediyoruz. Her zaman için toplumsal faydayı önceliğimiz olarak görüyoruz. Faaliyet yürüttüğümüz şehirlerde yerel yönetimler ile güçlü ilişkiler kurarak STK’ları destekliyor, ekonomik ve sosyal kalkınmayı destekleyecek adımlar atıyoruz. Bulunduğumuz şehirlerde, ticari bir kuruluş olmanın yanı sıra lokal üretimi destekliyor ve lokal girişimlere AVM’lerimizde yer vermeyi kiralama stratejimizin bir parçası olarak görüyoruz. Sorumluluk duygumuz, hareket etme kapasitemiz kadar büyük. Bizi küresel vatandaşlar olarak etkileyen bazı daha geniş sorunlara değinen eğitim, sağlık programlarını destekliyoruz, sokak hayvanları için çalışıyoruz. Bunun yanı sıra faaliyet gösterdiğimiz bazı şehirlerde lokal spor kulüplerine destek veriyoruz. Aynı zamanda 01 BurdaAVM’de yer alan ve Adana’nın sosyal ve kültürel yaşamına büyük hareketlilik getiren Performans Gösteri Merkezi de kültürel sosyal sorumluluk anlamında önemli bir proje olarak öne çıkıyor.